W jednym z najnowszych orzeczeń Izba Cywilna Sądu Najwyższego w powiększonym składzie pochyliła się nad problemem ogłoszenia upadłości osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej w kontekście odpowiedzialności małżonka na zasadach wspólności ustawowej i tak, na zadane pytanie:
Czy odpowiednie stosowanie przepisów art. 124 ust. 1 w zw. z art. 491[2] ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe, w odniesieniu do postępowania upadłościowego wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oznacza, iż z dniem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków, jeżeli małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej, cały majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości, a jego podział jest niedopuszczalny?
Sąd Najwyższy uchwałą 7 sędziów w sprawie III CZP 7/19 stwierdził:
Z dniem ogłoszenia upadłości małżonka, nieprowadzącego działalności gospodarczej (art. 491[1] i nast. ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe, jedn. tekst: Dz.U. z 2019 r., poz. 498 ze zm.), pozostającego w ustroju wspólności majątkowej, między małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa, a majątek wspólny, którego podział nie jest dopuszczalny, wchodzi do masy upadłości.
Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów podkreślił, iż dopuszczenie do przeprowadzania podziału majątku w trakcie postępowania upadłościowego prowadziłoby do znacznego jego spowolnienia
i skomplikowania, czyniąc takie rozwiązanie dysfunkcyjnym. Podobny efekt wywoła likwidacja masy upadłości złożonej z udziałów w majątku wspólnym z istoty trudno zbywalnych. Taki skład masy upadłości wpłynie na obniżenie poziomu zaspokojenia wierzycieli i pozwoli na instrumentalne wykorzystywanie przez współpracujących ze sobą małżonków postępowania upadłościowego w celu uzyskania oddłużenia kosztem interesów wierzycieli.
Zgodnie zaś z art. 491[2] ust. 1 Prawa upadłościowego w sprawach nieuregulowanych w tytule V (obejmującym postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej) przepisy o postępowaniu upadłościowym stosuje się odpowiednio, z wyjątkiem przepisów wyraźnie wymienionych, wśród których nie znalazły się art. 124–126 Prawa upadłościowego.
Ponadto, Sąd Najwyższy zwraca uwagę, iż małżonek dłużnika jest z reguły najlepiej zorientowany w sytuacji majątkowej współmałżonka i najwcześniej ma możliwość podjęcia ochrony swoich praw, dlatego też zawarcia umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową nie można traktować jako wymagania szczególnego; współcześnie jest to raczej wyraz zwykłej dbałości o swoje sprawy.
Przepisy ustawy prawo upadłościowe dotyczące poruszanego problemu:
W jednym z najnowszych orzeczeń Izba Cywilna Sądu Najwyższego w powiększonym składzie pochyliła się nad problemem ogłoszenia upadłości osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej w kontekście odpowiedzialności małżonka na zasadach wspólności ustawowej i tak, na zadane pytanie:
Czy odpowiednie stosowanie przepisów art. 124 ust. 1 w zw. z art. 491[2] ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe, w odniesieniu do postępowania upadłościowego wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oznacza, iż z dniem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków, jeżeli małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej, cały majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości, a jego podział jest niedopuszczalny?
Sąd Najwyższy uchwałą 7 sędziów w sprawie III CZP 7/19 stwierdził:
Z dniem ogłoszenia upadłości małżonka, nieprowadzącego działalności gospodarczej (art. 491[1] i nast. ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe, jedn. tekst: Dz.U. z 2019 r., poz. 498 ze zm.), pozostającego w ustroju wspólności majątkowej, między małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa, a majątek wspólny, którego podział nie jest dopuszczalny, wchodzi do masy upadłości.
Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów podkreślił, iż dopuszczenie do przeprowadzania podziału majątku w trakcie postępowania upadłościowego prowadziłoby do znacznego jego spowolnienia
i skomplikowania, czyniąc takie rozwiązanie dysfunkcyjnym. Podobny efekt wywoła likwidacja masy upadłości złożonej z udziałów w majątku wspólnym z istoty trudno zbywalnych. Taki skład masy upadłości wpłynie na obniżenie poziomu zaspokojenia wierzycieli i pozwoli na instrumentalne wykorzystywanie przez współpracujących ze sobą małżonków postępowania upadłościowego w celu uzyskania oddłużenia kosztem interesów wierzycieli.
Zgodnie zaś z art. 491[2] ust. 1 Prawa upadłościowego w sprawach nieuregulowanych w tytule V (obejmującym postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej) przepisy o postępowaniu upadłościowym stosuje się odpowiednio, z wyjątkiem przepisów wyraźnie wymienionych, wśród których nie znalazły się art. 124–126 Prawa upadłościowego.
Ponadto, Sąd Najwyższy zwraca uwagę, iż małżonek dłużnika jest z reguły najlepiej zorientowany w sytuacji majątkowej współmałżonka i najwcześniej ma możliwość podjęcia ochrony swoich praw, dlatego też zawarcia umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową nie można traktować jako wymagania szczególnego; współcześnie jest to raczej wyraz zwykłej dbałości o swoje sprawy.
Przepisy ustawy prawo upadłościowe dotyczące poruszanego problemu:
KANCELARIA ADWOKACKA
_________________
adw. Adrianna Randak
Adrianna Randak
adwokat
Na co dzień zajmuje się sprawami rodzinnymi i opiekuńczymi oraz ze względu na zdobyte do tej pory doświadczenie również sprawami szeroko pojętego prawa cywilnego oraz gospodarczego. Jej pasją jest zgłębianie wiedzy na temat prawa
i możliwość jej wykorzystania
w zderzeniu
z rzeczywistymi problemami swoich Klientów.
Jeśli masz pytania napisz:
KANCELARIA ADWOKACKA ADWOKAT Adrianna Randak
Copyright 2019 © Adwokat Adrianna Randak